Şantiye nedir? Şantiye Yönetimi ve Şantiye Organizasyonu

Bir inşaatın, inşaat tadilatının, inşaat onarımının ve/veya yıkımının yapılması amacıyla; işin projesine, teknik şartnamelere, her türlü ilgili çalışma mevzuatlarına uygun olarak; vaat edilen süreler içinde güvenli bir şekilde bitirilmesi amacıyla insanların, tesislerin, makinaların, araç ve gereçlerin bir araya getirilerek oluşturulduğu geçici işletmeye şantiye denir. Diğer bir tanıma göre şantiye: bina, yol, köprü, baraj ve benzeri yapıların yapımı esnasında inşa işlerinin yürütüldüğü alana denir.

Şantiyeler genellikle bir defaya mahsus olarak kurulurlar ve inşaat işi tamamlandıktan sonra sökülüp toplanırlar. Şantiyede mimardan mühendise, ameleden doktoruna varana kadar farklı meslek gruplarına ait insanlar çalışırlar. Bu tanımlardan yola çıkarak şantiye yönetimi için; hem inşa hem de inşa dışı faktörlerin aynı anda yönetildiği bir yönetim biçimidir denilebilir. Şantiye yönetimi; mühendislik ve mimarlık alanına giren bir konu olsa da müteahhitleri de yakından ilgilendiren bir konudur. Müteahhitler açısında şantiyelerin ayrı bir önemi vardır. Çünkü müteahhitlerin işyerleri her ne kadar çalışma ofisleri olsa da üretimin yapıldığı yer şantiyelerdir.

Şantiyelerin Özellikleri

Şantiyeler geçici üretim yerleridir. Şantiyelerde şantiye şefi bulunur ve buradaki işleri yürütür. Üretim bittikten sonra sökülüp kaldırılmaları ya da taşınmaları gerekir. Şantiyelerin geçiciliği her birim ve tesis için sürekli olarak akılda tutulmalıdır. Projeye göre; birimlerin, tesislerin ve çalışan sayılarının doğru tespit edilmesi ve bunların koordinasyonu için planlı bir şekilde hareket edilmesi gerekir. Plansız bir başlangıcın olumsuz etkileri uzun süre devam eder. Şantiyeler insan emeğine bağlı ve ağır işler grubunda olması nedeniyle malzeme sarfiyatlarının yoğun olduğu yerlerdir. Şantiyelerde çok sayıda eleman, işçi ve personel çalıştığı için güvenliğin üst düzeyde tutulması gereken yerlerdir. Bununla ilgili her türlü önlem alınmalı, güvenlik mevzuatlarına uyulmalıdır. Üretim tamamlanana kadar değişiklikler mümkün olduğunca az yapılmalıdır.

Şantiye kuruluşunda mümkün olduğunca bu konuda tecrübeli kişi ve uzmanların bilgilerinden faydalanılmalıdır. Her ne kadar her şantiye birbirinden farklı olsa da tecrübenin şantiye kuruluşunda çok önemli bir etkisi vardır. Düzenin sağlıklı olması için bir Şantiye Yönetmeliği’nin bulunması ve kuralların belirlenmiş olması önemlidir. Kontrol ve iletişimin sağlanması amacıyla yönetim sürekli olarak raporlar ve yazışmalarla bilgilendirilmek durumundadır. Bunun için raporlama ve bilgilendirme sistematiğinin önceden belirlenmiş olması gerekir. Bilgilendirme amaçlı periyodik toplantıların yapılması gerekir.

Şantiye işçi alımı, personel alımı, eleman alımı ve eleman değişiklikleri durumunda, şantiyelerin dinamik yapıları işçi alımı kapsamında yeni elemanların işe alışma sürecini zorlaştırır. Dolayısıyla mümkün olduğunca eleman ve işçi değişikliklerini engellemek, azaltmak, güvenilir ve yetenekli insanların üretimin sonuna kadar kalmasını sağlamak önemlidir.

Şantiye Yönetimi ve Yaptığı İşler

Şantiye yönetimi birçok yanıyla şirket yönetimine benzer. Her şantiyenin kendine özgü bir yönetim organizasyonu var. Şantiye yönetiminin genel olarak yaptığı işler ise şöyle:

İşe başlamadan önce iş planının yapılması. Şantiye kurulumunun dikkatlice yapılması. Şantiye organizasyonunun kurulması ve taşeron seçimi. Yapılan işlerin kontrolü, ihale ve hakedişlerin düzenlenmesi.