Bilgi Bankası
Bulundukları Yere, Mülkiyetlerine ve İnşa Evrelerine Göre Yapıların Sınıflandırılması
Yapı türleri ve bina çeşitleri. Bulundukları yere, mülkiyetlerine, inşa evrelerine ve nizamına göre yapıların sınıflandırılması. Alt yapılar, üst yapılar, resmi yapılar, vakıf yapıları, özel yapılar, ayrık nizam, bitişik nizam ve blok nizam.
Yapılar pek çok farklı kritere göre sınıflandırılır. Bina çeşitleri ve yapı türleri kapsamında bulundukları yere göre, mülkiyetlerine göre ve inşa evrelerine göre yapıların sınıflandırılması şu şekilde.
Bulundukları Yere Göre Yapı Türleri
Yapılar tümü ile veya büyük bir kısmının yer yüzeyinin altında veya üstünde olmasına göre 2’ye ayrılır.
- Alt yapılar: Yol, su, kanalizasyon, köprü vb. ile zemin seviyesinin altında kalan yapılardır.
- Üst yapılar: Zemin seviyesinin üstünde yapılan tüm yapılar üst yapı kategorisinde yer alır.
Mülkiyetlerine Göre Yapı Çeşitleri
Yapılar ait oldukları oluşumlara göre de sınıflandırılmaktadırlar.
- Resmi yapılar: Bu kategoride yer alan yapı türleri devletin kamu kurum ve kuruluşları için yapmış olduğu veya yine kamu kurum ve kuruluşları tarafından yapılmış olan yapılardır.
- Vakıf yapıları: Toplum hizmetlerinin devamlı olarak yürütülebilmesi için şahıs veya kurumlar tarafından bağış olarak bırakılan mülk veya kapitalleri işleten resmi nitelik taşıyan kuruluşlara vakıf denir. Vakıflar tarafından inşa edilen veya mülkiyeti vakıflara devredilen yapılara vakıf yapıları denir.
- Özel yapılar: Şahıs veya işletmeler tarafından inşa ettirilen veya çeşitli amaçlarla kullanılmak üzere inşa edilen yapı türleridir.
Yapım Düzenine Göre Yapı Türleri
- Ayrık nizam: Komşu parsellerdeki binalarla hiçbir yönden bitişik olarak uygulanmayan yapı nizamıdır.
- Bitişik nizam: Komşu parsellerdeki bir veya birden fazla binayla bitişik olarak uygulanan yapı nizamıdır.
- Blok nizam: İmar planı veya cephe uzunluğu, derinliği ve yüksekliği belirlenmiş, ek yapı kütlesinin bir veya birden fazla parsel üzerinde oturduğu bahçeli yapı türüdür.
İnşa Evrelerine Yapı Çeşitleri
- Kaba yapı: Bir yapıda temel, duvar, kolon, kiriş, döşeme vb. işleri kapsayan iş grubuna kaba yapı adı verilir.
- İnce yapı: Bir yapının inşasında kaba yapıdan sonra gelen ve boya, sıva, badana, tenekecilik işleri, yalıtım vb. işleri kapsayan ve kaba yapıyı örten uygulamalara ince yapı denir.
Şu yazımız da ilginizi çekebilir: Taşıyıcı Elemanlarına Göre Yapı Türleri ve Yapıların Sınıflandırılması
